Pracodawca, który „zatrudnia” dodatkowo na podstawie umowy o dzieło swojego pracownika od wypłaconego temu pracownikowi wynagrodzenia nie odprowadza składek ZUS. Prowadzi to do naturalnych tendencji do upychania w umowy o dzieło najróżniejszych porozumień pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Często poza samą nazwą „umowa o dzieło” te porozumienia z umową o dzieło nie mają nic wspólnego, bo zawierający taką umowę celowo pomijają, albo tylko przez niewiedzę nie uwzględniają, że na podstawie umowy o dzieło przyjmujący zamówienie (czyli pracownik) zobowiązuje się do wykonania konkretnego, indywidualnego i oznaczonego rezultatu, który będzie można odróżnić od innych rezultatów pracy rąk ludzkich. Pomysł, że z umowie o działo można opakować zobowiązanie do wykonywani prostych, powtarzających się czynności, które nie prowadzą do powstania czegoś konkretnego i dającego się zindywidualizować nie przejdzie.

Solidarną odpowiedzialność inwestora za zapłatę należnego podwykonawcy i dalszym podwykonawcom wynagrodzenia reguluje art. 647(1) k.c. Zgodnie z tymi uregulowaniami inwestor odpowiada za zapłatę tego wynagrodzenia jeżeli wykonawca lub podwykonawca zgłosił inwestorowi przedmiot robót wykonywanych przez podwykonawcę, a inwestor w ciągu 30 dnia od otrzymania tego wykazu nie złożył sprzeciwu wobec wykonania tych robót przez podwykonawcę.

Tej odpowiedzialności solidarnej, na pierwszy "rzut oka" dotyczę też przepisy ustawy prawo zamówień publicznych (art. 143b). W myśl tych uregulowań wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca chcąc zawrzeć umowę o roboty budowlane są zobowiązani przedstawić zamawiającemu (inwestorowi) projekt umowy, którą zamierzają zawrzeć (podwykonawca jest też zobowiązany dostarczyć inwestorowi zgodę wykonawcy na zawarcie tej umowy). Jeżeli zamawiający (inwestor) nie zgłosi zastrzeżeń co do przedstawionego mu projektu umowy to uważa się, że wyraził zgodę na jej zawarcie.
 

Ustawą z dnia 8 stycznia 2010r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny ustawodawca przyznał wykonawcy robót budowlanych uprawnienie (uznaje się, że jest to roszczenie) do żądania od inwestora gwarancji zapłaty za wykonane roboty budowlane. Zgodnie z tymi uregulowaniami wykonawca robót budowlanych w każdym czasie może żądać od inwestora gwarancji zapłaty do wysokości należnego mu wynagrodzenia oraz wynagrodzenie za roboty dodatkowe i konieczne zaakceptowanych na piśmie przez inwestora (art. 649 (3) § 1 k.c.). Tego uprawnienia wykonawcy nie można ani ograniczyć ani wyłączyć (art. 649 (2) § 1 k.c.), a inwestor w razie otrzymania tego wezwania nie może od umowy odstąpić (art. 649 (2) § 2 k.c.). Gwarancją zapłaty może być : gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa, akredytywa bankowa i poręczenie banku udzielona na zlecenie inwestora (art. 649 (1) § 2 k.c.).

Problem dla inwestora sprowadza się do pytania jak kształtuje się jego odpowiedzialność wobec wykonawcy robót budowlanych jeżeli na jego żądanie nie przedstawił gwarancji zapłaty?
 

W praktyce w umowie strony zastrzegają terminy zawite, w tym terminy notyfikacyjne i terminy aktów staranności, których skutek polega na tym, że ich niedochowanie będzie prowadziło do utraty jakiegoś uprawnienia strony tej umowy. Czy takie postanowienia umowne mieszczą się w zasadzie swobody kształtowania przez strony treści stosunku prawnego ? Czy też należy je uznać za niedozwolone jako prowadzące do obejścia ustawowego zakazu umownego skracania terminów przedawnienia?

Uznaje się, że dopuszczalne jest zastrzeganie w umowie terminów zawitych sensu stricto, których niezachowanie powoduje utratę określonych umownych uprawnień (tak SN w wyroku z dnia 23 marca 2017r. w sprawie sygn. akt V CSK 449/16).
 

Umowa o świadczenie przez osobę trzecią została uregulowana w art. 391 k.c. Treścią tej umowy jest zobowiązanie dłużnika (gwaranta) wobec wierzyciela (beneficjenta gwarancji), że określona osoba trzecia zaciągnie względem tego wierzyciela zobowiązanie lub spełni na jego rzecz świadczenie.
Obecnie na konstrukcji świadczenia przez osobę trzecią opierają się (trafniej mówić jest, że regulują one te sytuacje, bo każda umowa w prawie cywilnym „opiera się” na art. 353(1) k.c.) takie umowy jak: umowy serwisu gwarancyjnego sprzedawanych rzeczy, zobowiązania del credere, umowy dotyczące obrotu kartami płatniczymi.