Porządek z prokurą?
data dodania: 2017-03-16
Ustawą z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców ustawodawca słusznie zdecydował się skończyć z wątpliwościami i sporami dotyczącymi możliwości stosowania tzw. prokury łącznej nie Problem polegał na tym, że dotychczas obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego nie przewidywały możliwości udzielenia takiej prokury według której prokurent mógł reprezentować spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną łącznia z członkiem ich zarządów. Część doktryny i orzecznictwa dopuszczała stosowanie takiej prokury , część była przeciwna. W końcu w uchwale z dnia z 30 stycznia 2015r. Sąd Najwyższy uznał, że niedopuszczalny jest wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym jednego prokurenta z zastrzeżeniem, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu.
Te wątpliwości i niejasności chyba kończą się z chwilą wejścia w życie art. 1 pkt 1) lit. a ww. ustawy z dnia 16 grudnia 2016r.
Te wątpliwości i niejasności chyba kończą się z chwilą wejścia w życie art. 1 pkt 1) lit. a ww. ustawy z dnia 16 grudnia 2016r.
Tym przepisem w art. 109 (4) k.c. został dodany § 1 (1) zgodnie z którym prokura może obejmować umocowanie także albo wyłącznie do dokonywania czynności wspólnie z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania handlowej spółki osobowej. W ten sposób ustawodawca wyraźnie dopuścił możliwość reprezentowania przedsiębiorców przez prokurentów w wariancie mieszanym, czyli we współdziałaniu prokurentów z członkami zarządu i wspólnikami uprawnionymi do reprezentowania spółki osobowej.
Decyzja ustawodawcy jest ze wszech miar słuszna. W praktyce prokura łącznia niewłaściwa była bardzo często stosowana, a wątpliwości co do prawidłowości reprezentowania spółki w ten sposób nie sprzyjały pewności obrotu gospodarczego. Skutkiem bowiem uznania takiej prokury za niedopuszczalną byłoby uznanie czynności prawnej w której uczestniczyła tak reprezentowana spółka za nieważną. To, że takie prokury były powszechnie wpisywane przez sądy rejestrowe w rejestrach przedsiębiorców dostrzegł też Sąd Najwyższy w ww. uchwale z 30 stycznia 2015r. zastrzegając, że ta uchwała jako zmieniająca dotychczasowy powszechny sposób stosowania prawa, w tym wypadku przepisów o prokurze w zakresie stosowania prokury łącznej niewłaściwej, działa tylko na przyszłość. To uzasadnienie dobrze pokazuje problem jaki był z prokurą łączną niewłaściwą.
Użyteczność stosowania prokury łącznej niewłaściwej nie budzi wątpliwości. Taka prokura pozwala (jak wyjaśnia się w uzasadnieniu projektu ustawy z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców – druk sejmowy VIII.994) pozwala minimalizować ryzyko podejmowania czynności jednoosobowych przez prokurentów i członków zarządów poprzez stworzenie wymogu, że każda z tych osób musi współdziałań bądź z członkiem zarządu bądź z prokurentem.
Obecnie zatem możliwa jest ustanowienie:
(i) prokury samoistnej – wówczas prokurent samodzielnie reprezentuje przedsiębiorcę we wszystkich czynnością sądowych i pozasądowych z wyjątkiem zbycia przedsiębiorstwa, dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania oraz zbywania i obciążania nieruchomości;
(ii) prokury łącznej upoważniającej do działania z innym prokurentem lub innymi prokurentami – wówczas prokurenci reprezentują przedsiębiorcę w zakresie opisanym powyżej, ale muszą działać wspólnie (łącznie);
(iii) prokury łącznej uprawniającym prokurenta do działania łącznia z członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej – wówczas prokurent reprezentuje lub prokurenci reprezentują spółka wspólnie (łącznie) z członkiem zarządu lub członkami zarządu albo wspólnie ze wspólnikiem lub wspólnikami uprawnionymi do reprezentowania osobowej spółki handlowej.
Ustawą z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców znowelizowano również art. 109 (4) § 2 k.c. czyli przepis o reprezentacji biernej przedsiębiorcy. Obecnie kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednej osoby, której udzielono prokury.
Z chwilą wejścia w życie wyżej opisanych przepisów o prokurze straciły aktualność problemu opisane w tym artykule : "Prokura łączna niewłaściwa niedopuszczalna?" (poza oczywiście problemów prokur łącznych niewłaściwych ustanowionych na podstawie poprzednich przepisów i czynności prawnych zdziałanych przez spółki w ten sposób reprezentowanych).
Decyzja ustawodawcy jest ze wszech miar słuszna. W praktyce prokura łącznia niewłaściwa była bardzo często stosowana, a wątpliwości co do prawidłowości reprezentowania spółki w ten sposób nie sprzyjały pewności obrotu gospodarczego. Skutkiem bowiem uznania takiej prokury za niedopuszczalną byłoby uznanie czynności prawnej w której uczestniczyła tak reprezentowana spółka za nieważną. To, że takie prokury były powszechnie wpisywane przez sądy rejestrowe w rejestrach przedsiębiorców dostrzegł też Sąd Najwyższy w ww. uchwale z 30 stycznia 2015r. zastrzegając, że ta uchwała jako zmieniająca dotychczasowy powszechny sposób stosowania prawa, w tym wypadku przepisów o prokurze w zakresie stosowania prokury łącznej niewłaściwej, działa tylko na przyszłość. To uzasadnienie dobrze pokazuje problem jaki był z prokurą łączną niewłaściwą.
Użyteczność stosowania prokury łącznej niewłaściwej nie budzi wątpliwości. Taka prokura pozwala (jak wyjaśnia się w uzasadnieniu projektu ustawy z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców – druk sejmowy VIII.994) pozwala minimalizować ryzyko podejmowania czynności jednoosobowych przez prokurentów i członków zarządów poprzez stworzenie wymogu, że każda z tych osób musi współdziałań bądź z członkiem zarządu bądź z prokurentem.
Obecnie zatem możliwa jest ustanowienie:
(i) prokury samoistnej – wówczas prokurent samodzielnie reprezentuje przedsiębiorcę we wszystkich czynnością sądowych i pozasądowych z wyjątkiem zbycia przedsiębiorstwa, dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania oraz zbywania i obciążania nieruchomości;
(ii) prokury łącznej upoważniającej do działania z innym prokurentem lub innymi prokurentami – wówczas prokurenci reprezentują przedsiębiorcę w zakresie opisanym powyżej, ale muszą działać wspólnie (łącznie);
(iii) prokury łącznej uprawniającym prokurenta do działania łącznia z członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej – wówczas prokurent reprezentuje lub prokurenci reprezentują spółka wspólnie (łącznie) z członkiem zarządu lub członkami zarządu albo wspólnie ze wspólnikiem lub wspólnikami uprawnionymi do reprezentowania osobowej spółki handlowej.
Ustawą z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców znowelizowano również art. 109 (4) § 2 k.c. czyli przepis o reprezentacji biernej przedsiębiorcy. Obecnie kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednej osoby, której udzielono prokury.
Z chwilą wejścia w życie wyżej opisanych przepisów o prokurze straciły aktualność problemu opisane w tym artykule : "Prokura łączna niewłaściwa niedopuszczalna?" (poza oczywiście problemów prokur łącznych niewłaściwych ustanowionych na podstawie poprzednich przepisów i czynności prawnych zdziałanych przez spółki w ten sposób reprezentowanych).