Różnice między umową o dzieło a umową o świadczenie usług (zlecenia).
data dodania: 2016-03-01
Zarówno w przypadku umów o dzieło jak i umów o świadczenie usług na skutek wykonania każdej z tych umów powstaje jakiś efekt. Utrudnia to postawienie wyraźnych i niebudzących wątpliwości granic pomiędzy umowę o działo a umową o świadczenie usług. Nie oznacza to, że jest to niemożliwe. „Wysiłek” taki podjęło orzecznictwo, głównie w sprawach, w których strona był Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W dalszej części przedstawiam kilka najistotniejszych wniosków z tego orzecznictwa płynących.
Każdy stosunek prawny może mieć elementy, które odpowiadają kilku rodzajom stosunków prawnych uregulowanym w obowiązujących przepisów. W przypadku stosunków prawnych w ramach których jedne za stron wykonuje za wynagrodzeniem na rzecz drugiej strony czynności ten stosunek prawny może zawierać elementy umowy o dzieło, umowy o świadczenie usług, umowy o pracę itp. W celu odpowiedniej kwalifikacji danego stosunku prawnego należy ustalić, cechy którego stosunku prawnego przeważają.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 kodeksu cywilnego). Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 kodeksu cywilnego). Umowa zlecenia polega na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734 § 1 kodeksu cywilnego). W przypadku umów o świadczenie usług zobowiązanie dotyczy wykonywania czynności faktycznych.
Jednymi z wyznaczników odróżniających czynności świadczone w ramach umowy o dzieło od zadań wykonywanych w ramach umowy zlecenia są: 1) konieczność określenia dzieła z góry, w umowie, 2) powstanie w wyniku działań przyjmującego zamówienie konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, 3) weryfikowalność tego rezultatu ze względu na istnienie wad (SA w Szczecie III AUa 419/14).
Mówiąc inaczej umowa o dzieło jest umową indywidualnie oznaczonego rezultatu. Dzieło, jakie powstanie w wykonaniu umowy, musi zaistnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej odróżnić je od innych przedmiotów i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Umowa o dzieło prowadzi do powstania konkretnie zindywidualizowanego dzieła. Z kolei umowa o świadczenie usług (i umowa zlecenia) jest umową starannego działania.
W konsekwencji zauważa się, że kryterium odróżnienia umowy o dzieło od umowy o świadczeniu usług stanowi także możliwość poddania umówionemu rezultatu dzieła sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych.
Przyjmuje się również, że umowa o dzieło zakłada swobodę i samodzielność w wykonywaniu dzieła. W przypadku gdy przyjmujący zamówienie jest wykonywanie czynności w określonym przez dającego zlecenie czasie i miejscu, to taka umowa zostanie uznana za umowę o świadczenie usług.
Cechą umowy o dzieło nie jest raczej trwałość, gdyż wykonanie dzieła ma charakter jednorazowy i jest zamknięte terminem wykonania.
Z umową o dzieło mamy do czynienia wówczas gdy rezultat, jaki ma być osiągnięty został określony na tyle precyzyjne, aby nie było wątpliwości, o jakie dzieło chodzi, czyli o to co ma być wytworzone i za co przyjmujący zamówienie otrzyma zapłatę.
W przypadku umowo o świadczenie usług przyjmujący zamówienie nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku wykonywanych czynności. Jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na zasadzie starannego działania. W przypadku zaś umowy o dzieło przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny za rezultat.
Nie uznaje się za umowę o działo umowy, których treścią zobowiązania jest cykliczne, ciągłe wykonywani czynności.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 kodeksu cywilnego). Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 kodeksu cywilnego). Umowa zlecenia polega na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734 § 1 kodeksu cywilnego). W przypadku umów o świadczenie usług zobowiązanie dotyczy wykonywania czynności faktycznych.
Jednymi z wyznaczników odróżniających czynności świadczone w ramach umowy o dzieło od zadań wykonywanych w ramach umowy zlecenia są: 1) konieczność określenia dzieła z góry, w umowie, 2) powstanie w wyniku działań przyjmującego zamówienie konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, 3) weryfikowalność tego rezultatu ze względu na istnienie wad (SA w Szczecie III AUa 419/14).
Mówiąc inaczej umowa o dzieło jest umową indywidualnie oznaczonego rezultatu. Dzieło, jakie powstanie w wykonaniu umowy, musi zaistnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej odróżnić je od innych przedmiotów i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Umowa o dzieło prowadzi do powstania konkretnie zindywidualizowanego dzieła. Z kolei umowa o świadczenie usług (i umowa zlecenia) jest umową starannego działania.
W konsekwencji zauważa się, że kryterium odróżnienia umowy o dzieło od umowy o świadczeniu usług stanowi także możliwość poddania umówionemu rezultatu dzieła sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych.
Przyjmuje się również, że umowa o dzieło zakłada swobodę i samodzielność w wykonywaniu dzieła. W przypadku gdy przyjmujący zamówienie jest wykonywanie czynności w określonym przez dającego zlecenie czasie i miejscu, to taka umowa zostanie uznana za umowę o świadczenie usług.
Cechą umowy o dzieło nie jest raczej trwałość, gdyż wykonanie dzieła ma charakter jednorazowy i jest zamknięte terminem wykonania.
Z umową o dzieło mamy do czynienia wówczas gdy rezultat, jaki ma być osiągnięty został określony na tyle precyzyjne, aby nie było wątpliwości, o jakie dzieło chodzi, czyli o to co ma być wytworzone i za co przyjmujący zamówienie otrzyma zapłatę.
W przypadku umowo o świadczenie usług przyjmujący zamówienie nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku wykonywanych czynności. Jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na zasadzie starannego działania. W przypadku zaś umowy o dzieło przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny za rezultat.
Nie uznaje się za umowę o działo umowy, których treścią zobowiązania jest cykliczne, ciągłe wykonywani czynności.