Przedawnienie wierzytelności nie oznacza, że stała się ona dla wierzyciela bezużyteczna. Powszechne odczucie jest raczej takie, że przedawnioną wierzytelność można „wyrzucić do kosza” , bo nie ma ona żadnej wartości („nic nie może”). Jak wiadomo przedawniona wierzytelność nadal istnieje, tj. dłużnik nadal jest zobowiązany do spełnienia świadczenia (spełnienie świadczenie z przedawnionej wierzytelności nie jest świadczeniem bez podstawy prawnej). Skutek przedawnienia jest taki, że zobowiązanie staje się naturalne, czyli wierzyciel nie może dochodzić spełnienia świadczenia w drodze przymusu (jeżeli dłużnik podniesie zarzut przedawnienia). Jedną z istotnych wartości jakie zachowuje przedawniona wierzytelność jest to, że może ona zostać skutecznie przedstawione przez wierzyciela do potrącenia z wzajemną wierzytelnością tego dłużnika. Skutek tego potrącenia jest taki jak zawsze przy potrąceniu, czyli umorzenie obu wierzytelności do wysokości mniejszej z nich.

Podział rzeczy na oznaczone co do gatunku i oznaczone co do gatunku nie jest jak wiadomo tylko akademicki, bo łączy się z nim bardzo dużo konsekwencji. Jednym z takich ważkich i czytelnych przejawów tego rozróżnienia jest uregulowanie skutków zwłoki dłużnika w wydaniu wierzycielowi rzeczy oznaczonych co do gatunku. Uregulowanie to zawiera art. 479 kodeksu cywilnego jest ono czasem określane jako samopomoc wierzyciela. Wyjątkowość tego uregulowania polega na tym, że wierzyciel może nabyć rzeczy, które zobowiązany był mu wydać dłużnik na rachunek dłużnika. Niewątpliwą korzyścią dla wierzyciela jest to, że skrócony jest czas w jakim realny interes wierzyciela zostaje zaspokojony, a z chwilą nabycie rzeczy (czyli zaspokojenia realnego interesu wierzyciela) wierzyciel „nabywa” roszczenie odszkodowawcze o zwrot poniesionych wydatków na nabycie tych rzeczy. Nie jest to jedyne uprawnienie wierzyciela w razie żądać zapłaty wynagrodzenia za te rzeczy oraz żądać naprawienia szkody oraz realnego wykonania zobowiązania.

Wydaje mi się, że osoby fizyczne kupując rzeczy od innych osób fizycznych w ramach sprzedaży prywatnej (czyli wówczas gdy kupujący nie działa jako konsument i sprzedający nie sprzedaje w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej) i sprzedawca tę rzecz im wysyła, mają przeświadczenie, że wykonanie umowy następuje z chwilą gdy otrzymają oni kupioną rzecz. Tak jednak nie jest, bo z przepisów kodeksu cywilnego wynika, że co do zasady ryzyko utraty lub uszkodzenia rzeczy w czasie transportu obciąża kupującego. Szczegóły poniżej.

Dla uniknięcia wątpliwości : poniżej opisuję wyłącznie uregulowania, które dotyczą sprzedaży pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalność gospodarczej w sytuacji gdy rzecz sprzedawane jest wysyłana przez sprzedającego do kupującego czyli sytuacje gdzie nie mamy do czynienia z obrotem konsumenckim.