VAT od czynności komorników sądowych.
data dodania: 2016-03-11
W interpretacji ogólnej z dnia 9 czerwca 2014r. (PT1.050.1.2015.LJU.19) minister finansów zajął się kwestia opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez komorników sądowych. Minister finansów uznał, że komornicy sądowi jako prowadzący działalność gospodarczą podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Pytanie jakie powstaje jest następujące : czy opłaty egzekucyjne jakie naliczają komornicy zgodnie z ustawą o komornikach sądowych i egzekucji zawierają w sobie VAT (są kwotami brutto) czy powinny być dopiero powiększone o VAT (są kwotami netto) ?
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy. Świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa (art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalnością gospodarczą (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Z kolei godnie z art. 15 ust. ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W wyroku w sprawie 235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Holandii TSUE wskazywał, że pojęcie działalności gospodarczej (w rozumieniu Dyrektywy 2006/112/WE) jest bardzo szerokie i zawiera wszelkie usługi świadczone przez wolne zawody, oraz ma charakter obiektywny w tym znaczeniu, że działalność gospodarcza jest rozpatrywana bez względu na jej cele lub skutki.
W tym wyroku TSUE rozważając zagadnienie, czy działalność notariuszy i komorników w Holandii jest działalnością gospodarczą, uznał, że świetle neutralnego charakteru pojęcia "działalność gospodarcza", fakt, iż działalność notariuszy i komorników polega na wykonywaniu obowiązków przyznanych i regulowanych przez prawo w interesie publicznym, jest nieistotny. Generalnie TSUE uznał, że wszystkie usługi świadczone za wynagrodzeniem przez przedstawicieli wolnych zawodów lub zawodów uważanych za takie, co do zasady, podlegają podatkowi od wartości dodanej.
TSUE uznał też, że nawet jeśli przy wykonywaniu urzędowych czynności notariusze i komornicy realizują uprawnienia władzy publicznej, nie oznacza to, że mogą korzystać z wyłączenia spod opodatkowania dla organów władzy publicznej. Jest tak dlatego, że prowadzą tę działalność nie jako podmiot rządzący się prawem publicznym (nie są częścią administracji publicznej), ale w formie niezależnej działalności gospodarczej prowadzonej w ramach wykonywania wolnego zawodu.
Kierując się tym orzeczeniem TSUE minister finansów uznał, iż komornik (wykonując w szczególności czynności egzekucyjne) prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
W konsekwencji wykonywane przez komorników czynności należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usług za wynagrodzeniem. Jednocześnie do tych czynności nie ma zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, czyli wyłączenia dla organów władzy publicznej, a zatem podlegają one opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zgodnie z art. 43 ustawy o komornikach, komornik pobiera opłaty egzekucyjne za prowadzenie egzekucji i za inne czynności, do których ma umocowanie. Koszty działalności egzekucyjnej komornik pokrywa z uzyskanych opłat egzekucyjnych (art. 35 ustawy).
W interpretacji ogólnej minister finansów nie zajął się pytaniem, czy opłaty jakie komornik nalicza zgodnie z ustawą o komornikach, zawierają już w sobie podatek VAT (są kwotami brutto) czy też powinny być powiększone o podatek VAT (są kwotami netto)?
Zgodnie z art. 29a ust. 6 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku. Art. 29a ustawy o VAT jest odwzorowaniem przepisu art. 73 dyrektywy 2006/112/WE w zakresie określania podstawy opodatkowania. Generalnie zgodnie z art. 29a ust. 1 o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podstawa opodatkowania nie obejmuje oczywiście samego podatku od towarów i usług.
Powołując się na art. 29a ust. 1 ustawy o VAT można (posiłkując się też ustawą o informowaniu o cenach towarów i usług) twierdzić, że skoro wysokość opłat określa ustawa to należności (zwłaszcza opłaty stosunkowe) określone przez komornika zgodnie z ustawą, są wszystkim tym co komornik jaki „usługodawca” powinien otrzymać od dłużnika („usługobiorcy”) i zawierają one w sobie podatek VAT. Minister finansów w broszurze adresowanej do komorników uznał, że opłaty egzekucyjne zawierają w sobie podatek VAT. W interpretacji indywidualnej z dnia 06.11.2015r. (IBPP1/4512-692/15/ES) Dyrektor IS w Katowicach uznał, że kwoty otrzymane przez komornika sądowego zawierają już w sobie podatek VAT. Ale póki co z doświadczenia wynika, że komornicy te opłaty uznają za kwoty netto i powiększają je o podatek VAT. Pytanie jak będą orzekały sądu powszechne w razie wniesienia skargi na czynność komornika, w której dłużnik będzie kwestionował obciążenie go VAT-em?
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalnością gospodarczą (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Z kolei godnie z art. 15 ust. ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W wyroku w sprawie 235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Holandii TSUE wskazywał, że pojęcie działalności gospodarczej (w rozumieniu Dyrektywy 2006/112/WE) jest bardzo szerokie i zawiera wszelkie usługi świadczone przez wolne zawody, oraz ma charakter obiektywny w tym znaczeniu, że działalność gospodarcza jest rozpatrywana bez względu na jej cele lub skutki.
W tym wyroku TSUE rozważając zagadnienie, czy działalność notariuszy i komorników w Holandii jest działalnością gospodarczą, uznał, że świetle neutralnego charakteru pojęcia "działalność gospodarcza", fakt, iż działalność notariuszy i komorników polega na wykonywaniu obowiązków przyznanych i regulowanych przez prawo w interesie publicznym, jest nieistotny. Generalnie TSUE uznał, że wszystkie usługi świadczone za wynagrodzeniem przez przedstawicieli wolnych zawodów lub zawodów uważanych za takie, co do zasady, podlegają podatkowi od wartości dodanej.
TSUE uznał też, że nawet jeśli przy wykonywaniu urzędowych czynności notariusze i komornicy realizują uprawnienia władzy publicznej, nie oznacza to, że mogą korzystać z wyłączenia spod opodatkowania dla organów władzy publicznej. Jest tak dlatego, że prowadzą tę działalność nie jako podmiot rządzący się prawem publicznym (nie są częścią administracji publicznej), ale w formie niezależnej działalności gospodarczej prowadzonej w ramach wykonywania wolnego zawodu.
Kierując się tym orzeczeniem TSUE minister finansów uznał, iż komornik (wykonując w szczególności czynności egzekucyjne) prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
W konsekwencji wykonywane przez komorników czynności należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usług za wynagrodzeniem. Jednocześnie do tych czynności nie ma zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, czyli wyłączenia dla organów władzy publicznej, a zatem podlegają one opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zgodnie z art. 43 ustawy o komornikach, komornik pobiera opłaty egzekucyjne za prowadzenie egzekucji i za inne czynności, do których ma umocowanie. Koszty działalności egzekucyjnej komornik pokrywa z uzyskanych opłat egzekucyjnych (art. 35 ustawy).
W interpretacji ogólnej minister finansów nie zajął się pytaniem, czy opłaty jakie komornik nalicza zgodnie z ustawą o komornikach, zawierają już w sobie podatek VAT (są kwotami brutto) czy też powinny być powiększone o podatek VAT (są kwotami netto)?
Zgodnie z art. 29a ust. 6 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku. Art. 29a ustawy o VAT jest odwzorowaniem przepisu art. 73 dyrektywy 2006/112/WE w zakresie określania podstawy opodatkowania. Generalnie zgodnie z art. 29a ust. 1 o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podstawa opodatkowania nie obejmuje oczywiście samego podatku od towarów i usług.
Powołując się na art. 29a ust. 1 ustawy o VAT można (posiłkując się też ustawą o informowaniu o cenach towarów i usług) twierdzić, że skoro wysokość opłat określa ustawa to należności (zwłaszcza opłaty stosunkowe) określone przez komornika zgodnie z ustawą, są wszystkim tym co komornik jaki „usługodawca” powinien otrzymać od dłużnika („usługobiorcy”) i zawierają one w sobie podatek VAT. Minister finansów w broszurze adresowanej do komorników uznał, że opłaty egzekucyjne zawierają w sobie podatek VAT. W interpretacji indywidualnej z dnia 06.11.2015r. (IBPP1/4512-692/15/ES) Dyrektor IS w Katowicach uznał, że kwoty otrzymane przez komornika sądowego zawierają już w sobie podatek VAT. Ale póki co z doświadczenia wynika, że komornicy te opłaty uznają za kwoty netto i powiększają je o podatek VAT. Pytanie jak będą orzekały sądu powszechne w razie wniesienia skargi na czynność komornika, w której dłużnik będzie kwestionował obciążenie go VAT-em?