Gmina wykonując zadania publiczne nie jest podatnikiem VAT.
data dodania: 2016-07-15
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat tej działalności.
Wyjątek do tez zasady tworzy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów te organy obsługujących w zakresie realizowanych przez nie zadań nałożonych odrębnymi przepisami praw, dla których zostały one powołane, z wyjątkiem tych czynności, które są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.
Wyjątek do tez zasady tworzy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów te organy obsługujących w zakresie realizowanych przez nie zadań nałożonych odrębnymi przepisami praw, dla których zostały one powołane, z wyjątkiem tych czynności, które są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.
Ogólnie można stwierdzić, że przez organy władzy publicznej, o jakich mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, należy rozumieć organy administracji rządowej (centralnej i terenowej) oraz administracji samorządowej wykonujących zadania publiczne. Organem władzy publicznej jest też sam samorząd terytorialny, np. gmina. Na gruncie ustawy o VAT te organy mogą wysterować jako organy publiczne realizujące zadania publiczne reżimie publicznoprawnym oraz wykonujący zadania publiczne w oparciu o umowy cywilnoprawne.
O tym jak odróżnić te dwie sfery wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok NSA z n. 08.12.2015r. I FSK 1192/14) wyjaśniając, ze tam gdzie organ władzy publicznej występuje w pozycji nadrzędności do odbiorcy usługi to mamy wówczas od czynienie z wykonywaniem zadań z zakresu władztwa publicznego i wówczas ten organ nie działa w charakterze podatnika VAT. Można to uzupełnić o ogólne spostrzeżenie, że aby zostać uznanym za podatnika VAT organ władzy publicznej powinien zachowywać się tak jak przedsiębiorca.
Dla uznania organu władzy publicznej za podatnika VAT nie jest przy tym wystarczające, aby wykonywanie własnych zadań publicznych powierzył on na podstawie umowy cywilnoprawnej innym podmiotom i z nimi organ władzy publicznej „rozlicza się” na podstawie wystawianych przez te podmioty faktur.
Również te organy nie staną się podatnikiem VAT jeżeli będą wykonywać czynności pozornie dodatkowe do tych, które wykonują realizując swój obowiązek zaspokajania potrzeby publicznych. Z tytułu wykonywania tych dodatkowych czynności organy władzy publicznej będą podatnikami VAT, jeżeli będą to rzeczywiście rodzajowo inne czynności o charakterze dodatkowym do wykonywanych w realizacji obowiązku zaspokajania potrzeb zbiorowych, a nie czynności tożsame. Np. podatnikiem VAT nie staje się gmina z tytułu odbierania gruzu budowlanego, ponieważ ta czynność mieści się w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.
O tym jak odróżnić te dwie sfery wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok NSA z n. 08.12.2015r. I FSK 1192/14) wyjaśniając, ze tam gdzie organ władzy publicznej występuje w pozycji nadrzędności do odbiorcy usługi to mamy wówczas od czynienie z wykonywaniem zadań z zakresu władztwa publicznego i wówczas ten organ nie działa w charakterze podatnika VAT. Można to uzupełnić o ogólne spostrzeżenie, że aby zostać uznanym za podatnika VAT organ władzy publicznej powinien zachowywać się tak jak przedsiębiorca.
Dla uznania organu władzy publicznej za podatnika VAT nie jest przy tym wystarczające, aby wykonywanie własnych zadań publicznych powierzył on na podstawie umowy cywilnoprawnej innym podmiotom i z nimi organ władzy publicznej „rozlicza się” na podstawie wystawianych przez te podmioty faktur.
Również te organy nie staną się podatnikiem VAT jeżeli będą wykonywać czynności pozornie dodatkowe do tych, które wykonują realizując swój obowiązek zaspokajania potrzeby publicznych. Z tytułu wykonywania tych dodatkowych czynności organy władzy publicznej będą podatnikami VAT, jeżeli będą to rzeczywiście rodzajowo inne czynności o charakterze dodatkowym do wykonywanych w realizacji obowiązku zaspokajania potrzeb zbiorowych, a nie czynności tożsame. Np. podatnikiem VAT nie staje się gmina z tytułu odbierania gruzu budowlanego, ponieważ ta czynność mieści się w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.