Odprawa a nieprzyjęcie nowych warunków pracy i płacy.

Jeżeli pracodawca rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, to temu pracownikowi z tego tytułu przysługuje odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia (jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż 2 lata), w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia (jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy dłużej niż 2 lata i krócej niż 8 lat) i w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia (jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy dłużej niż 8 lat). Do rozwiązania stosunku pracy może dojść również w razie nieprzyjęcia przez pracownika nowych warunków pracy i płacy w tzw. wypowiedzeniu zmieniającym.

Pracodawca może w trybie tzw. porozumienia zmieniającego zmienić pracownikowi dotychczasowe warunki pracy i płacy (art. 42 k.p.). Pracownik może się na zaproponowane warunki nie zgodzić. Wówczas stosunek pracy ulega rozwiązaniu (art. 42 § 3 k.p.). Wówczas co do zasady pracownikowi nie przysługuje odprawa na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (ustawa o zwolnieniach grupowych). Jest tak dlatego, że rozwiązanie stosunku pracy następuje z powodu nieprzyjęcia nowych warunków pracy i płacy przez pracownika, a zatem z przyczyn niedotyczących pracownika.

Nie budzi jednak wątpliwości, że pracodawca może tak zmienić warunki pracy i płacy, że będą one niemożliwe do przyjęcia przez pracownika i stosunek pracy się rozwiąże. Mamy wówczas do czynienie z tym samym skutkiem (rozwiązanie stosunku pracy) osiągniętym różnymi drogami (wypowiedzenia stosunku pracy przez pracownika albo nieprzyjęcie przez pracownika nowych warunków pracy i płacy), a sposób osiągnięcia zmienia sytuację pracownik (może żądać odprawy z ustawy o zwolnieniach grupowych albo nie może). Coś to nie gra.

Mniej więcej taką kwestia zajmował się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27.05.2014r. w sprawie sygn. akt II PK 236/13. Z tego wyroku wynika, że co do zasady w takiej sytuacji pracownikowi nie przysługuje odprawa wg ustawy o zwolnieniach grupowych. Wówczas bowiem przyczyną rozwiązania umowy o pracę jest nieprzyjęcie przez pracownika nowych warunków pracy i płacy. Wynika to z tego, że gdy odmowa przyjęcie nowych warunków pracy i płacy nie zasługuje na aprobatę ze względu na zaproponowanie utrzymania dalszego zatrudnienia, to taka odmowa może być zakwalifikowana jako „współprzyczynienie” się pracownika do rozwiązania stosunku pracy.

Jednak odprawa z ustawy o zwolnieniach grupowych pracownikowi przysługuje wówczas gdy zaproponowane przez pracodawcę nowe warunki pracy i płacy faktycznie zmierzają do rozwiązania stosunku pracy. Chodzi wówczas o takie sytuacje gdy wiadome jest, że pracownik na zaproponowane warunki nie zgodzi się. W konsekwencji rozwiązanie stosunku pracy wskutek braku akceptacji nowej propozycji może być uznana za dokonane wyłącznie z przyczyn dotyczących pracodawcy.