VAT od odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy.
data dodania: 2017-07-03
W myśl z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej : u.p.t.u.) świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.
W praktyce rynkowej bardzo często strony umowy decydują się na wcześniejsze rozwiązania umowy przed upływem czasu na jaki ta umowa została zawarta za zapłatę odszkodowania dla jednej ze stron za wcześniejsze rozwiązanie umowy. Trzeba pamiętać, że taka czynność wiąże się z zobowiązaniem do zapłaty podatku VAT.
W praktyce rynkowej bardzo często strony umowy decydują się na wcześniejsze rozwiązania umowy przed upływem czasu na jaki ta umowa została zawarta za zapłatę odszkodowania dla jednej ze stron za wcześniejsze rozwiązanie umowy. Trzeba pamiętać, że taka czynność wiąże się z zobowiązaniem do zapłaty podatku VAT.
Wydawać by się mogło, że otrzymanie odszkodowania za wcześniejsze rozwiązania umowy nie powinno rodzić obowiązku podatkowego w VAT.
W sprawie zakończonej wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 marca 2017 r.(I FSK 1283/15) chodziło o to, że podatnik zawarł umowę najmu na 10 lat. W trakcie trwania tej umowy strony postanowiły o jej rozwiązaniu i umówiły się, że wynajmujący otrzyma odszkodowanie za wcześniejsze rozwiązania umowy najmu. NSA uznał, że od otrzymanego odszkodowania należy zapłacić VAT.
Można by twierdzić, że odszkodowanie rozumiane jako rekompensata nie jest zapłatą za świadczenia, ale rekompensatą za poniesioną szkodę będącą utraconymi dochodami z czynszu i związanymi z tym możliwościami prowadzenie biznesu (tak argumentował podatnik we wniosku o interpretację przepisów podatkowych).
Na gruncie u.p.t.u. zachowanie będące świadczeniem w rozumieniu tej ustawy może przybrać formę działania lub zaniechania (nieczynienia bądź tolerowania określonych stanów rzeczy). Aby takie świadczenie było opodatkowane musi być wykonane odpłatnie. Z kolei aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.
Wg organów podatkowych (których stanowisko za słuszne uznały sądy administracyjne) to czy świadczenie było odpłatne należy ustalać biorąc pod uwagę po prosto to czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Mówiąc inaczej przy pytaniu o to czy mamy do czynienia z odpłatnością chodzi o to czy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym rozumiany w taki sposób, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego.
Organy podatkowe i sądy administracyjne uznały, że zapłata przez najemcę, na podstawie zawartego porozumienia z wynajmującym, określonej w tym porozumieniu kwoty za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, stanowi wynagrodzenie w zamian za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W ocenie tych podmiotów wypłacone „odszkodowanie” nie może być uznane za odszkodowanie, bo istotą odszkodowania jest to, że nie wiąże się ona z żadnym wzajemnym świadczeniem. W przypadku zaś wcześniejszego rozwiązania umowy najmu zachowanie wynajmującego należy traktować jako zobowiązanie się do powstrzymania od dochodzenia od najemcy realizacji skutków umowy najmu, która łączyła strony, a takie zachowanie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. Zawierając takie porozumienie wynajmujący godzi się sytuację, że umowa najmu nie będzie kontynuowana , a zatem na tolerowanie tej sytuacji za wynagrodzeniem co rodzi zobowiązanie do zapłaty podatku VAT.
W sprawie zakończonej wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 marca 2017 r.(I FSK 1283/15) chodziło o to, że podatnik zawarł umowę najmu na 10 lat. W trakcie trwania tej umowy strony postanowiły o jej rozwiązaniu i umówiły się, że wynajmujący otrzyma odszkodowanie za wcześniejsze rozwiązania umowy najmu. NSA uznał, że od otrzymanego odszkodowania należy zapłacić VAT.
Można by twierdzić, że odszkodowanie rozumiane jako rekompensata nie jest zapłatą za świadczenia, ale rekompensatą za poniesioną szkodę będącą utraconymi dochodami z czynszu i związanymi z tym możliwościami prowadzenie biznesu (tak argumentował podatnik we wniosku o interpretację przepisów podatkowych).
Na gruncie u.p.t.u. zachowanie będące świadczeniem w rozumieniu tej ustawy może przybrać formę działania lub zaniechania (nieczynienia bądź tolerowania określonych stanów rzeczy). Aby takie świadczenie było opodatkowane musi być wykonane odpłatnie. Z kolei aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.
Wg organów podatkowych (których stanowisko za słuszne uznały sądy administracyjne) to czy świadczenie było odpłatne należy ustalać biorąc pod uwagę po prosto to czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Mówiąc inaczej przy pytaniu o to czy mamy do czynienia z odpłatnością chodzi o to czy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym rozumiany w taki sposób, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego.
Organy podatkowe i sądy administracyjne uznały, że zapłata przez najemcę, na podstawie zawartego porozumienia z wynajmującym, określonej w tym porozumieniu kwoty za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, stanowi wynagrodzenie w zamian za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W ocenie tych podmiotów wypłacone „odszkodowanie” nie może być uznane za odszkodowanie, bo istotą odszkodowania jest to, że nie wiąże się ona z żadnym wzajemnym świadczeniem. W przypadku zaś wcześniejszego rozwiązania umowy najmu zachowanie wynajmującego należy traktować jako zobowiązanie się do powstrzymania od dochodzenia od najemcy realizacji skutków umowy najmu, która łączyła strony, a takie zachowanie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. Zawierając takie porozumienie wynajmujący godzi się sytuację, że umowa najmu nie będzie kontynuowana , a zatem na tolerowanie tej sytuacji za wynagrodzeniem co rodzi zobowiązanie do zapłaty podatku VAT.